درمان هموروئید چیست؟

چه عواملی باعث هموروئید درونی و بیرونی می شود و درمان آن ها چیست؟
هموروئید معمولا بدلیل فشار زیاد ناشی از بارداری، اضافه وزن یا فشاری که در طول حرکات روده بر مقعد وارد می شود، رخ می دهد. در میانسالی غالبا افراد از هموروئید شکایت دارند. تا سن 50 سالگی، حدود نیمی از جمعیت یک یا چند مورد از علایم مثل درد رکتال، خارش، خونریزی و پایین افتادگی (هموروئیدهایی که از طریق مجرای مقعد بیرون زده می شوند) را تجربه می کنند. اگرچه هموروئیدها بندرت خطرناک هستند اما می توانند عود کنند و دردناک باشند. خوشبختانه اطلاعات زیادی در مورد هموروئید وجود دارد که دراینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم.  

هموروئید چیست؟

هرکسی هموروئید را تجربه می کند. هموروئید، خوشه ای از رگ های بالش مانند است که زیر غشاهای مخاط و جداره بخش تحتانی رکتوم و مقعد قرار دارند. هموروئید زمانی رخ می دهد که این رگ ها متورم شوند و باد کنند مثل رگ های واریس در پاها. از آنجایی که عروق خونی دایما در جدال با نیروی جاذبه هستند تا خون را به سمت قلب بازگردانند لذا برخی افراد معتقدند که هموروئیدها باید به هر قیمتی رخ دهند.

دو نوع هموروئید وجود دارد:

• هموروئید درونی که در رکتوم تحتانی رخ می دهد
• هموروئید بیرونی که زیر پوست مقعد رخ می دهد.

هموروئید بیرونی اکثرا آزاردهنده است زیرا پوست بشدت تحریک پذیر شده و تحلیل می رود. اگر یک لخته خون درون هموروئید بیرونی تشکیل شود، درد ناگهانی و شدید می باشد بطوری که یک توده را اطراف مقعد احساس می کنید. این لخته معمولا حل و برطرف می شود و پوست اضافی تشکیل می شود که می تواند با خارش یا تحریک پذیری همراه باشد.
هموروئیدهای درونی معمولا بدون درد هستند حتی وقتی که آنها باعث خونریزی شوند. به عنوان مثال هنگام رفتن به دستشویی یا خشک کردن مقعد ممکن است خون صورتی رنگ را ببینید. هموروئید درونی می تواند از مقعد بیرون بزند و یا به حالت افتاده باشد که این، مشکلات زیادی را بوجود می آورد. وقتی هموروئید بیرون می زند، مقدار کمی از مخاط و ذرات مدفوع در آن جمع می شوند که این باعث تحریک پذیری و حالتی بنام pruritus ani (خارش مقعد) می شود. خشک کردن مقعد به طور مداوم برای تسکین خارش می تواند مشکل را بدتر کند.

هموروئیدهای درونی و بیرونی:
هموروئیدها، رگ های خونی متورم هستند که در بیرون (اطراف مقعد) یا درون (رکتوم تحتانی) تشکیل می شوند.                   

دلایل هموروئید:

در گذشته، هموروئیدها با یبوست مزمن، فشار ناشی از حرکات روده و نشستن طولانی در توالت ارتباط داشت که همه این موارد در جریان خون اختلال ایجاد کرده و باعث بزرگ شدن عروق می شود. به همین دلیل است که هموروئیدها در طول بارداری و هنگامی که فشار رحم بر رگ ها بیشتر می شود، بسیار شایع است.
مطالعات اخیر نشان دادند که مجرای مقعد بیماران هموروئیدی بیشتر درحال استراحت است یعنی عضله صاف مجرای مقعد محکم تر از حالت طبیعی است (حتی وقتی که فشاری بر آن وارد نمی شود). یبوست این مشکلات را بیشتر می کند زیرا فشار حرکات روده، فشار وارد بر مجرای مقعد را افزایش داده و هموروئیدها در برابر عضله اسفنکتر فشرده می شوند. درنهایت بافت های همبند که هموروئیدها را در محل نگه می دارند، با بالارفتن سن ضعیف و سست شده و این باعث هموروئید و افتادگی و بیرون زدگی آن می شود.

تشخیص هموروئید:

هموروئیدها معمولا براساس سابقه پزشکی و آزمایشات تشخیص داده می شوند. به طور کلی هموروئیدهای بیرونی ظاهر و نمایان هستند بخصوص اگر یک لخته خون تشکیل شود. پزشک با انجام یک آزمایش دیجیتال از رکتال می تواند میزان خون در مدفوع را چک کند. او می تواند مجرای مقعد را با آنوسکوپ-یک لوله پلاستیکی کوتاه مجهز به نور که به درون رکتوم فرو برده می شود-آزمایش کند. در صورت وجود خونریزی رکتال یا خون در مدفوع، از سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر یا کولونوسکوپی برای تشخیص دلایل خونریزی مثل پولیپ یا سرطان کالورکتال بخصوص در افراد بالاتر از 45 سال استفاده می شود.

درمان هموروئید:

تسکین اکثر علایم هموروئید با روش های ساده و درمان های خانگی انجام می شود. برای جلوگیری از عود بیماری، موارد زیر را امتحان کنید:

فیبر بیشتری مصرف کنید: با مصرف موادغذایی و مکمل فیبر، (Metamucil, Citrucel, fiber con) فیبر بیشتری را جذب کنید. علاوه بر مایعات فراوان، فیبر می تواند مدفوع را نرم کند و عبور آن از مقعد را راحتتر کند و فشار وارد بر هموروئیدها را کاهش دهد. غذاهای پرفیبر شامل بروکلی، لوبیاها، گندم و جو، غلات سبوس دار و میوه تازه است. مکمل های فیبر به کاهش خونریزی هموروئید، التهاب و تورم رگ ها کمک می کنند. این مکمل ها تحریک ناشی از ذرات کوچک مدفوع که در اطراف عروق خونی بدام افتاده اند را کاهش می دهد. برخی افراد معتقدند که فیبر موجب آروغ زدن یا نفخ می شود. به این افراد توصیه می شود که مصرف فیبر را بتدریج شروع کنند و روزانه 25 تا 30 گرم فیبر مصرف کنند. همچنین مایعات فراوان بنوشند.  

ورزش: ورزش هوازی متوسط مثل پیاده روی روزانه به مدت 20 تا 30 دقیقه می تواند به تحریک روده کمک کند.

وقت بگذارید: هنگام تخلیه مدفوع فورا به دستشویی بروید و رفتن به دستشویی را به عقب نیاندازید. به تعویق انداختن دفع این باعث می شود که مدفوع تخلیه نشود و به عقب برگردد و درنهایت فشار بیشتری به مقعد وارد می شود. هر روز زمان معینی را برای تخلیه مدفوع درنظر بگیرید مثل بعد از یک وعده غذایی و سپس برای چند دقیقه روی توالت بنشینید. این کار باعث منظم تر شدن حرکات روده می شود.  

حمام sitz نوعی حمام آب گرم برای باسن است (نام آن از لغت آلمانی sitzen گرفته شده که به معنی نشستن می باشد). این نوع حمام می تواند خارش، تحریک پذیری و اسپاسم عضله اسفنکتر را تسکین دهد. شما می توانید از تیوپ های پلاستیکی کوچک متناسب با نشیمنگاه توالت فرنگی که در داروخانه ها موجود است، استفاده کنید و یا می توانید به طور منظم در وان حمام حاوی آب گرم بنشینید. اکثر کارشناسان، حمام آب گرم را به مدت 20 دقیقه بعد از هربار حرکات روده و برای دو تا 3 بار در روز توصیه می کنند. دقت کنید که بعد از حمام آب گرم، ناحیه مقعد را به آرامی خشک کنید. دستمال را محکم روی ناحیه نکشید. شما می توانید از سشوار برای خشک کردن ناحیه مقعد استفاده کنید.

استفاده از پماد برای هموروئید: کرم های هموروئید حاوی ماده بی حس کننده موضعی هستند که به طور موقت می توانند درد را تسکین دهند. دستمال های مرطوب با عصاره هاماملیس تسکین دهنده هستند و هیچ عارضه جانبی یا ضرری دارند. کمپرس یخ روی ناحیه مقعد برای چند دقیقه می تواند درد و تورم را کاهش دهد. نشستن روی یک بالش بجای یک سطح سفت و سخت به کاهش تورم هموروئید و پیشگیری از تشکیل هموروئیدهای جدید کمک می کند.

درمان لخته: وقتی هموروئید بیرونی باعث تشکیل یک لخته خون می شود، درد می تواند شدید و آزاردهنده باشد. اگر درد قابل تحمل باشد و لخته بیش از دو روز وجود داشته باشد، از درمان های خانگی برای تسکین علایم استفاده کنید. اگر لخته جدیدا بیشتر شده، هموروئید را می توان به وسیله جراحی برداشت یا اینکه پزشک جراح در مطب به صورت سرپایی می تواند لخته را از رگ کنار بزند.

نوار لاستیکی برای بستن هموروئید: برای بستن هموروئید با استفاده از یک نوار لاستیکی، پزشک یک لیگاتور  (انواع مختلف نخ برای بستن رگ و جلوگیری از خونریزی) را روی هموروئید قرار داده و نوار لاستیکی را دور آن می بندد.  

مراحل درمان هموروئید:

برخی هموروئیدها با روش های احتیاطی درمان و کنترل نمی شوند زیرا علایم آنها دایمی و مستمر است یا اینکه هموروئید درونی به پایین افتاده است. خوشبختانه برخی درمان های هموروئید کمتر تهاجمی بوده و درد کمتری نسبت به برداشت هموروئید (هموروئیدوکتومی) دارند و روند بهبودی بیمار سریعتر است. به طور کلی این روش ها در مطب پزشک جراح انجام می شود یا اینکه جراحی در یک بیمارستان به صورت سرپایی صورت می گیرد.

بانداژ کردن: امروزه بستن هموروئید با نوار لاستیکی، یکی از روش های پرکاربرد برای درمان هموروئید در امریکا می باشد. در این روش، یک نوار کشی کوچک دور پایه هموروئید قرار می گیرد. بانداژ باعث می شود که هموروئید منقبض و کوچک شود و بافت اطراف ترمیم شوند. بانداژ، هموروئید را در محل نگه می دارد. این روش 2 تا 4 مرحله به فاصله 6 تا 8 هفته به حذف کامل هموروئید کمک می کند. عوارض این روش نادر بوده اما می تواند شامل درد خفیف یا سفتی (معمولا با حمام آب گرم تسکین می یابد)، خونریزی و عفونت باشد. سایر مراحل درمان در مطب شامل استفاده از لیزر یا اشعه مادون قرمز، سلروتراپی و cryosurgery می باشد. این روش ها همانند نوار لاستیکی عمل می کنند اما در پیشگیری از عود بیماری موثر نیستند. عوارض جانبی و عود بیماری در مراحل درمان متفاوت است بنابراین در مورد بهترین روش درمان با پزشک مشورت کنید.

هموروئیدکتومی: جراحی در صورتی نیاز است که هموروئیدها بزرگ شده و بیرون زده باشند، هموروئیدهای بیرونی متقارن و قرینه شده باشند یا هموروئیدهای درونی علی رغم استفاده از نوار لاستیکی به حالت اولیه بازگشته باشند. در روش هموروئیدکتومی، یک برش باریک دور بافت هموروئید درونی و بیرونی ایجاد می شود و عروق خونی آزاردهنده برداشته می شوند. این عمل، 95 درصد موارد را معالجه و درمان می کند و عوارض و درد کمتری دارد. این عمل نیاز به بی حسی عمومی دارد اما بیماران می توانند همان روز به خانه بروند. بیماران معمولا می توانند بعد از 7 تا 10 روز به سرکار خود باز گردند. علی رغم برخی مشکلات، بیشتر افراد از یک راه حل معین برای درمان هموروئیدشان راضی و خرسند هستند.

دوختن: یک روش جایگزین برای هموروئیدوکتومی، هموروئیدوپکسی دوختنی است. این عمل موجب درمان خونریزی یا هموروئیدهای درونی به پایین افتاده می شود. جراح از یک وسیله دوخت (سوزن) برای نگه داشتن هموروئیدها در محلشان استفاده می کنند. هموروئیدوپکسی دوختنی همانند برداشت هموروئید در یک روز و با بی حسی عمومی انجام می شود.            

تنظیم: زهرا محبی(کارشناس ارشد تغذیه)